Bijzondere muziekinstrumenten: kende je deze? [lijst met voorbeelden]

De wereld kent heel wat verschillende instrumenten. Sommige van die instrumenten zijn bij het grote publiek bekend, terwijl er ook heel veel bijzondere muziekinstrumenten zijn die bijna niemand kent. In dit artikel bespreken we de meest bijzondere muziekinstrumenten die wereldwijd te vinden zijn. Dat niet alleen: we delen ook links naar YouTube video’s waarin je de instrumenten in de praktijk toegepast ziet worden. Maak je borst dus maar alvast nat.

Ken jij de Cajón al?

De Cajón is in Zuid-Amerika ontstaan. Het instrument werd oorspronkelijk uit armoede gemaakt. Over Zuid-Amerikanen wordt vaak beweerd dat ze een zeer goed gevoel voor ritme hebben. De oorspronkelijke Cajón is gebaseerd op een houten kist: het is een grote handtrommel in de vorm van een rechthoek. Het slagvlak is van hout. Aan de achterzijde zit een rond gat wat het akoestisch effect verbetert. Vaak is de Cajón van allerlei toevoegingen voorzien.

Opmerkelijk aan de Cajón

Op een Cajón vind je vaak belletjes en metalen snaren voor extra geluidseffecten
Je bespeelt de Cajón niet alleen zittend – het is zelfs de bedoeling dat je eróp gaat zitten
Je kunt ook je hakken gebruiken om geluid op te wekken.

Basisfouten bij Cajón spelen

In onderstaande video leer je hoe je de Cajón moet bespelen, maar bovenal hoe je hem niet moet bespelen:

En ken je de Theremin?

De Theremin stamt uit 1919 en is vernoemd naar zijn maker: Léon Theremin. In feite is de Theremin een analoge synthesizer. Het instrument is in staat toonhoogtes te veranderen. Je bedient het instrument met beide handen: de linkerhand verandert het geluidsvolume en de rechterhand toonhoogte. Leuk feit: de Theremin werd in de 20e eeuw vaak in sciencefiction films gebruikt, omdat het geluid bijna ‘buitenaards’ kon klinken: een soort vervormde viool.

Korte introductievideo Theremin

Hieronder vind je een korte introductievideo over het uiterlijke en het gebruik van de Theremin:

En de Crwth?

Dit West-Europese instrument is al vele eeuwen oud. Het is een houten instrument dat zes snaren, plus een strijkstof heeft. Nog steeds wordt de Crwth gebruikt, voornamelijk voor het maken van traditionele volksmuziek. Een nadeel van de Crwth is dat het geluid wat beperkt is. Qua vorm lijkt de van oorsprong Welshe Crwth nog het meest op een soort kruisboog.

De Crwth op video

Magie van de Nyckelharpa

De Nyckelharpa is van oorsprong een Oost-Europees snaarinstrument uit de middeleeuwen. Het is vervolgens in Zweden terechtgekomen en hier populair geworden (met name in de regio Uppland). Ook in Denemarken is het instrument bekend, net als in delen van Duitsland en Oostenrijk. Ook de Nyckelharpa wordt gebruikt voor het spelen van volksmuziek.

Bandlid aan het woord

In deze informatieve video zie je een bandlid van de band SKALD aan het woord over de Nyckelharpa:

https://www.youtube.com/watch?v=w9cxu-oL8yM

Waterspel met de Hydrolofoon

Een andere naam voor de Hydrolofoon is “Waterpijporgelfluit”. Dit instrument maakt geluid met behulp van water. De uitvinder van de eerste Hydrolofoon was Steve Mann, maar inmiddels zijn er heel wat varianten op de markt. Wist je dat de grootste Hydrolofoon ter wereld in Canada staat: in het Ontario Science Centre om precies te zijn – en iedereen mag er op spelen.

Hydrolofoon in beeld

In onderstaande video wordt de werking van de Hydrolofoon toegelicht:

Traditioneel Australisch met de Didgeridoo

Wist je dat de Didgeridoo al maar liefst zo’n 2.000 jaar bestaat? Het instrument is door de Aboriginals uitgevonden. De Didgeridoo is een enorm blaasinstrument van hout, dat ook wel voor spirituele doeleinden werd gebruikt, met name bij het begeleiden van dansceremonies.

Didgeridoo beginnersvideo

In deze didgeridoo beginnersvideo krijg je te zien hoe je dit fantastische en uitdagende instrument bespeelt:

Bijzondere kruising: de Violofoon

De Violofoon klinkt harder en zwaarder dan een ‘gewone’ viool. Dit instrument is namelijk voorzien van een hoorn en heeft geen klankkast. In feite is de Violofoon een kruising van een viool en een trompet. Hij wordt ook wel der “Strohviool” genoemd, vernoemd naar de uitvinder Johannes Matthias Augustus Stroh. De hoorn dient in een bepaalde richting te worden gedraaid om optimaal geluid te kunnen creëren, wat nog best een uitdaging is.

Violofoon in actie

In deze bijzondere opname zie je een violofoon in actie tijdens het spelen van een muziekstuk:

Van water naar vuur: de Pyrofoon

Wist je dat een Pyrofoon best gevaarlijk kan zijn. Niet voor niets heeft dit vuurorgel ook wel de alternatieve naam “Explosieorgel”. Je speelt letterlijk ‘met vuur’. Om de Pyrofoon te gebruiken, heb je benzine of propaan nodig. Het instrument is uitgevonden door Georg Friedrich Eugen Kastner en werkt op geluiden die ontstaan door kleine explosies en snelle verbrandingen.

Technologisch hoogstandje in beeld

In deze video zie je hoe een instrument met behulp van vlammen geluid produceert:

Ken jij het grote stalactieten orgel al?

Orgels zijn er in veel verschillende vormen en maten: je vindt ze in elk zichzelf respecterende kerk. Maar het allergrootste orgel ter wereld vind je in de Verenigde Staten, in de grotten van Luray. De natuurlijke stalactieten zijn hier met behulp van rubberen hamertjes op toonhoogte afgestemd. De stalactieten zijn stuk voor stuk bijgeslepen en aangesloten op een centraal klankbord door de bedenker Leland W. Sprinkle. Het orgel is liefst 14.000 vierkanten meter groot.

Het grote stalactieten orgel in actie

Niet eens bedoeld als muziekinstrument: de Tesla Coil

De Tesla Coil was bedoeld als gratis stroomgenerator. Dat is dan misschien niet gelukt, maar dat wil niet zeggen dat de Tesla Coil een verspilde uitdaging was. In tegenstelling, het brengt namelijk opvallend grappige geluiden voort. Die zijn niet erg mooi, maar dat maakt het juist interessant.

De Tesla Coil in animatievorm

Via onderstaande link vind je een animatietoelichting van hoe de Tesla Coil werkt:

Muziek maken met groenten: het kan

Wist je dat er een muziekgroep bestaat onder de naam “The Vegetable Orchestra” die zijn geld verdient met het spelen van muziek op groenten en andere etenswaren? En je ouders vroeger maar beweren dat je ‘niet met eten mag spelen’. De groep bestaat ook al best lang: sinds 1998. Hij werd in de Oostenrijkse hoofdstad, Wenen, opgericht. Van de overgebleven stukjes groenten wordt soep gemaakt en die wordt weer opgediend aan het publiek na de voorstelling.

Achtergrondverhaal The Vegetable Orchestra

In deze video krijg je het hoe en het waarom van The Vegetable Orchestra te zien:

De dubbele contrabas fluit

Het klinkt als een hele mondvol en dat is het eigenlijk ook: deze fluit is maar liefst 2.5 lang. Langer dus dan jijzelf. Het geluid lijkt wel wat op dat van een misthoorn op een schip. De kans dat je een dubbele contrabas fluit tegen het lijf loopt is niet groot: er zijn er wereldwijd slechts vier.

Solo: de contrabas fluit

In onderstaande video zie je een fraaie (enkele) contrabas fluit solo van Jeroen Goossens:

Glas Harmonica: een bijzonder soort Harmonica

Spelen op een Glas Harmonica lijkt een beetje op spelen op een wijnglas. Het instrument bestaat uit ronddraaiende glazen kommen. Je raakt deze als bespeler met je vinger aan. Dankzij het fraaie design kun je meerdere noten tegelijk spelen. Het kan goed dat je nooit van de Glas Harmonica gehoord hebt. Toch was er een tijd dat het instrument populair was en zelfs in de muziekstukken van Beethoven en Mozart werd gebruikt vanwege het fraaie geluid.

Geluiden van de Glas Harmonica

Weten welke geluiden een Glas Harmonica maakt? Je hoort het hier:

Op de Japanse toer met de Japanse Sho

De Sho is een ontzettend oud instrument, dat 13.000 jaar geleden vanuit China Japan bereikte. Het instrument werd met name aan het hof gebruikt en wordt gezien als een “voorouder” van de accordeon. Het is een soort klein pijporgeltje dat een heel intens geluid afgeeft.

De Japanse Sho in actie

De Stylofoon: een analoge en draagbare synth

De eerste Stylofoon werd in 1968 gemaakt. Het instrument was meteen populair en werd onder andere gebruikt voor het legendarische nummer “Space Oddity” van David Bowie. Ook vandaag de dag wordt de Stylofoon nog gebruikt, maar dan in geüpdatete versie onder de naam “Gen X-1”.

De Stylofoon: verrassend divers

Wist je dat je met een Stylofoon verrassend herkenbaar geluid kunt produceren? Je ziet het hier:

Ouderwets futuristisch met de Mellotron

Geen magnetron, maar een Mellotron: een klein toetseninstrument dat gebruik maakt van op magneet strips opgenomen geluidsfragmenten. Qua uiterlijk lijkt de Mellotron sterk op een keyboard, compleet met witte en zwarte toetsen. Er zitten wel minder toetsen op dan een keyboard.

Bekende nummers op de Mellotron

Een speciaal soort harp: de Eigenharp

De Eigenharp is relatief nieuw en bestaat pas sinds 2009. Dit instrument wis uitgevonden door John Lambert. Het fraaie van dit instrument, dat kenmerken van zowel gitaar als piano heeft, is dat het licht geeft. Aan de hand van effecten kun je ook nog eens drums toevoegen. De Eigenharp heeft een soort cyberpunk geluid en zou niet misstaan hebben in een Daft Punk video.

Eigenharp: verrassend herkenbaar

Met de Eigenharp kun je ook verrassend veel kanten op, zoals bijvoorbeeld de melodie van James Bond reproduceren:

Of kies voor de modulaire synth

Modulaire synths zijn enorme apparaten, bestaande uit verschillende modules, die met kabels worden verbonden. Op de modulaire synth zitten heel veel knopjes en ja, elk van die knopjes heeft een functie. Je kunt er ontzettend veel geluiden mee maken, maar ze kosten wel veel geld.

Het is net een spaghettiwerkje

De modulaire synth in actie:

Muziek maken met PVC pijpen

Het blijkt dat je zelfs met een vlechtwerk van PVC pijpen leuke muziek kunt maken – deze kerel laat zien hoe je het doet. Dit instrument van PVC pijpen en goedkope tie-ribs, is helemaal zelfgemaakt en kan gewoon met teenslippers worden bespeeld. Hier zie je hoe dat gaat:

Video met de meest ongewone muziekinstrumenten in heel de wereld

Allerlei gekke muziekinstrumenten overzichtelijk op een rijtje zien? Wacht dan niet langer en klik hieronder:

Overige gekke muziekinstrumenten

Je kunt het eigenlijk zo gek niet bedenken, of er is wel muziek mee te maken. Zo zijn er bands die muziek produceren met keukengereedschap. Deze instrumenten zijn verder de moeite waard:

De duimpiano
De hangdrum
De stenen marimba
De pianola.

Lees ook onze tips over deze aanverwante onderwerpen:

Op jouw succes!