Hoe lang duurt het voordat je saxofoon kan spelen?

De saxofoon is een ontzettend leuk instrument waar je mooie muziek op kunt maken. Het is niet het aller makkelijkste instrument om mee te beginnen, maar ook zeker niet het aller moeilijkste. Een liedje leren spelen, gaat je in de eerste paar maanden wel lukken. De kans dat je hier en daar een piep produceert in plaats van een toon, is nog wel aanwezig. Alles te weten komen over het leren bespelen van de saxofoon? Lees dit artikel dan vooral verder.

Van piep naar toon

Zuivere tonen produceren op een saxofoon is niet zo makkelijk als het aanslaan van een zuivere noot op een piano. Hier moet je best even voor oefenen. Gelukkig is het ook weer niet zo moeilijk als het produceren van een zuivere toon op de viool. Na een jaartje goed oefenen, zul je op de saxofoon bijna geen piepjes meer produceren. Het is een kwestie van ervaring.

Waar let je allemaal op tijdens het spelen?

Saxofoon is een blaasinstrument, dus goed leren blazen is een vereiste. Verder moet je goed letten op de noten die je maakt (denk aan de kleppen), het ritme waarop je speelt en de houding waarin je speelt. Als je net begint met spelen, kun je nogal eens in ademnood komen. Het is belangrijk dat je veel oefent en longvolume opbouwt, zodat je langer achter elkaar door kunt spelen. Blazen doe je in een bepaalde mondstand en dat is vrij uitdagend.

Hoe vaak speel je?

Wil je het bespelen van de saxofoon écht onder de knie krijgen, dan ben je minstens een paar jaar bezig. Hiervoor moet je bijna dagelijks spelen, voor een periode van ongeveer 30 minuten. Maar wees niet getreurd: ook voor die tijd zal je al in staat zijn mooie melodieën te produceren. De uitdaging zit hem erin dat je je grenzen blijft verleggen en steeds een stapje verder gaat.

De ideale leeftijd?

Saxofoon is niet geschikt voor de allerkleinsten en dan bedoelen we kinderen van een jaar of vier, vijf, zes. Je kunt deze wel achter een piano neerzetten, maar een saxofoon is op die leeftijd nog te moeilijk. De minimale leeftijd om met saxofoon te beginnen, is acht jaar. Je vingers moeten namelijk lang genoeg zijn om bij alle kleppen te kunnen. Iets anders: je zult het je misschien niet realiseren, maar voor saxofoon heb je beide (gewisselde) voortanden nodig.

En als je ouder bent?

Van jonge kinderen is bekend dat ze sneller nieuwe informatie aanleren dan ouderen. Dat komt omdat kinderen open staan voor nieuwe indrukken: het aantal connecties (of te wel ‘kennislinkjes’) in hun hersenen is nog beperkt. Er vormen zich gemakkelijk nieuwe linkjes.

Als je ouder bent, is het aanleggen van nieuwe linkjes moeilijk, omdat je hersenen geneigd zijn de “gebaande paden” te volgen. Je baseert je op ervaring, niet op nieuwe indrukken.

Voordelen van op latere leeftijd beginnen

Wat ouder zijn en beginnen met saxofoonspel heeft ook zo zijn voordelen:

  • Meer eelt op de vingers

Als je ouder bent, heb je meer kracht in je vingers. Dat maakt de saxofoonkleppen een stukje makkelijker te bedienen. Ook heb je minder last van hoe zwaar het instrument kan zijn.

  • Meer longinhoud

Volwassenen hebben letterlijk een grotere longinhoud dan kinderen. Dat betekent dat ze meer kracht kunnen zetten op het mondstuk en ook langer achter elkaar door kunnen spelen.

  • De échte wil om iets te leren

Kinderen doen dingen omdat ze nieuwe dingen willen ontdekken. Dat geldt ook voor het bespelen van muziekinstrumenten. Misschien komen ze er al snel achter dat het niets voor ze is, of ze geven op omdat het te moeilijk is. Als volwassenen kies je bewust voor het bespelen van saxofoon. Dat betekent dat je de ambitie en de wilskracht hebt met tegenslag om te gaan.

Verschillende soorten saxofoons

De verschillen die we hier bedoelen, zitten hem in toonhoogte:

  • De sopraansaxofoon produceert de hoogste tonen

  • Dan heb je de altsaxofoon – de altsaxofoon is de populairste keuze voor beginnende kinderen

  • De tenorsaxofoon

  • En tot slot: de baritonsaxofoon, die de laagste tonen produceert – de baritonsaxofoon is bijna nooit een beginnerssaxofoon, maar wordt vaak op latere leeftijd pas gekozen.

Basistechniek is identiek

Eigenlijk maakt het niet zoveel uit van welke saxofoon je gebruik maakt. Het verschil zit hem in toon, maar de basistechniek is op de sopraan, alt, tenor en bariton gewoon hetzelfde. Ook is de vingerzetting (de manier waarop je je vingers op de kleppen plaatst) gewoon identiek.

Voordelen van de saxofoon

Er zijn heel wat redenen om voor de saxofoon te kiezen:

  • Allereerst ziet de saxofoon er gewoon supermooi uit (een bijzondere combinatie van klassiek en industrieel)

  • Voor alle saxofoonmodellen gebruik je dezelfde basistechniek – ook als saxofoon geleerd hebt op een sopraansaxofoon, kun je later bijna probleemloos overstappen op een baritonsaxofoon

  • Je vindt de saxofoon in heel veel muziekgenres terug: van klassiek tot jazz, van soul to blues, van punk tot punk en zelfs in rockmuziek

  • Saxofoons worden zowel in bands als in orkesten gebruikt.

Mondtechniek bij saxofoonspel

  • Hoe zit het met de lippen?

Je moet je lippen op een wat onnatuurlijke manier vormen. Namelijk op de manier zoals je de letter “W” uitspreekt. Je spant je lippen aan en trekt ze licht naar achter. In deze houding produceer je op de saxofoon het helderste geluid. Het mondstuk hou je met je snijtanden vast (heel subtiel, niet zoals een roofdier zijn prooi). De druk van de lippen op het mondstuk mag niet te groot zijn. Het is belangrijk dat je het riet met je onderlip de ruimte geeft om te trillen.

  • Je ademhaling

Je ademhaling speelt een cruciale rol bij hoe je met je mond druk uitoefent op je saxofoon. Adem vanuit je middenrif.

  • Hoe zit het met de tong?

Met je snijtanden hou je het mondstuk vast. Met je lippen produceer je de toon, maar met je tong geef je de toonhoogte aan. Blaas je in het mondstuk, dan moet je het riet zacht (niet hard) voelen trillen. Het riet moet kietelen. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan: blijf er op oefenen.

Snel beter worden in saxofoon

Saxofoonspelen zonder dat je piepjes produceert, kost minstens een jaar. Hiervoor moet je meerdere keren per week – en het liefst zelfs dagelijks – oefenen. Je hoeft niet lang achter elkaar te oefenen: vijf tot tien minuten is al voldoende. Als je het echt leuk vindt, zul je

merken dat je vanzelf langer gaan spelen. Om optimaal geconcentreerd te blijven, kun je beter wat korter spelen dan jezelf forceren langer te spelen en maar half geconcentreerd te zijn.

Versnel het proces met saxofoon les

Wil je de blaastechniek echt onder de knie krijgen, dan is het belangrijk dat je hiervoor op les gaat en les krijgt van een ervaren saxofonist. Les nemen voorkomt ook dat je verkeerde technieken aanleert, die uiteindelijk tegen je gaan werken als je moeilijkere dingen op het instrument uitprobeert. Kies bijvoorbeeld voor een kort introductiepakket van vijf of tien lessen.

Net als naar de tandarts gaan

Naar saxofoon les gaan, is net zoiets als naar de tandarts gaan. Je bent zelf verantwoordelijk voor het goed poetsen en onderhouden van je tanden, maar je tandarts controleert of je goed voor je gebit zorgt, geeft advies en helpt je als je tandsteen of een gaatje hebt. Kortom: je saxofoondocent corrigeert je als dat nodig is en geeft je advies om verder te blijven leren.

Kies een muziekmethode voor zelfstudie

Ook als je saxofoon les neemt, is het belangrijk dat je zelf thuis verder blijft oefenen. Kies hiervoor een goede muziekmethode, afgestemd op je niveau: zo heb je beginnersmethodes, maar ook methodes voor saxofonisten met meer ervaring. Het is in ieder geval belangrijk dat je een methode kiest die je prettig vindt en waarmee je minstens enkele maanden vooruit kunt.

Muziekmethode en saxofoonsoort

Soms is het nodig muziekmethode aan te passen op de saxofoonsoort die je bespeelt. De meeste lesboeken zullen voor de altsaxofoon geschreven zijn, omdat dit de populairste saxofoonsoort is. Onthoud dat hoewel de basistechniek bij alle saxofoonsoorten gelijk is, er wel verschil is in toonhoogte. Werk je bijvoorbeeld met een notenblad, dan moet je een methode hebben die past bij je soort saxofoon. Op een altsaxofoon is een C bijvoorbeeld een Es.

Cd bij muziekmethode

Bij de muziekmethode van je keuze wordt vaak een cd meegeleverd. Hierbij is van belang welke soort saxofoon je hebt, omdat de toonhoogtes nu eenmaal verschillend zijn. Het naspelen van de voorbeeldmuziek dat voor de éne saxofoonsoort bedoeld is, is bijna onmogelijk als je van een andere saxofoonsoort gebruik maakt. De makers van de methodes houden hier meestal gelukkig goed rekening mee en geven aan voor welke saxofoon deze bedoeld is.

De saxofoon te midden van andere instrumenten

De saxofoon is uiteraard een blazersinstrument: dat is voor niemand een geheim. Qua geluid zit deze tussen de trombones, klarinetten en trompetten in. De saxofoon produceert een harmonieus geluid, past uitstekend tussen andere instrumenten, maar kan ook zelf een leidende rol op zich nemen. Wil je saxofoonsolist worden? Dan zul je jarenlang goed moeten oefenen.

Samen oefenen

Samen oefenen – met andere saxofoonspelers of bespelers van andere instrumenten – is niet alleen leuker, het helpt je ook nog eens om te groeien als muzikant. Als muzikant speel je namelijk maar zelden alleen: je maakt onderdeel uit van een groter geheel – een orkest of band. Door anderen te observeren, leer je heel veel, ook over jezelf: wat je goed doet en wat niet. Je ontdekt wat je eigen sterke punten zijn in het samenspel en wat je kunt verbeteren.

Lees ook onze tips over deze aanverwante onderwerpen

Saxofoon leren spelen? YouTube heeft antwoorden

Geïnteresseerd in Saxofoon leren spelen? In onderstaande video vind je advies voor de beginner:

Op jouw succes!