Welke blokfluit moet ik kopen?

Wist je dat er best wat variatie zit in blokfluiten? In dit artikel bespreken we welke soorten blokfluiten er zijn en welk model het beste bij jouw past. Het grootste verschil tussen een blokfluit en een dwarsfluit is dat de mondopening bij de blokfluit aan de kop van de fluit zit en bij een dwarsfluit aan de zijkant. Wist je dat de blokfluit ideaal is voor de beginnende muziekspeler?

Wat maakt een blokfluit een blokfluit?

Een blokfluit is een fluit met een blok. Dit blokje zit in het mondstuk en geeft richting aan de luchtstroom die jij door te blazen door de fluit laat gaan. Dankzij dit blokje komt de lucht op het labium terecht. Dit is een soort scherp randje bovenaan het open gat dat voor helder geluid zorgt.

Wat maakt de blokfluit zo geschikt?

Er zijn verschillende redenen te benoemen waarom de blokfluit een prima eerste instrument is:

  • Goede blokfluiten zijn voor een prima prijs aan te schaffen (goedkoop)

  • Al na kort oefenen kun je met de blokfluit al mooi geluid produceren

  • De blokfluit is klein, makkelijk op te bergen en goed schoon te maken

  • Een blokfluit is ideaal voor kinderhanden

  • Ook zorgt een blokfluit voor weinig geluidsoverlast.

De sopraan blokfluit

De sopraan blokfluit is de populairste blokfluit, zeker voor kinderen. Dat heeft er onder andere mee te maken dat de ruimte tussen de toongaatjes vrij klein is. Het is relatief eenvoudig om je vingers goed weg te zetten. De sopraan blokfluit is een goed instrument voor de beginner. De sopraan blokfluit wordt veel gebruikt op verenigingen op scholen. Sopraan is eigenlijk een toonhoogte. De toonhoogte wordt bepaald door de lengte van de fluit.

  • Hoe korter de fluit, hoe hoger de toon
  • Hoe langer de fluit, hoe lager de toon

Verschillende blokfluiten

De volgende blokfluiten gaan in toon van hoog naar laag (en in lengte van kort naar lang):

  • De sopranino is het hoogst
  • Dan krijg je de Sopraan blokfluit
  • Gevolgd door de Altblokfluit
  • Dan de Tenorblokfluit
  • De Basblokfluit produceert het laagste geluid.

Waar wordt een blokfluit van gemaakt?

Een blokfluit kan van verschillende materialen gemaakt zijn, maar als je op zoek gaat naar een blokfluit van hoge kwaliteit dan zal deze ofwel van hout, ofwel van kunststof gemaakt zijn.

De blokfluit van kunststof

Een kunststof blokfluit is ideaal voor beginners. Dat heeft er onder andere mee te maken dat je een blokfluit van kunststof nauwelijks hoeft te onderhouden. Ook kan kunststof veel beter tegen vocht dan hout. Een kunststof blokfluit hoeft niet te worden ingespeeld, zoals dat bij een blokfluit van hout vaak wel moet. Als kind ben je niet met het onderhouden van je fluit bezig en wil je zo snel mogelijk resultaat zien. Heel handig dus, zo’n blokfluit van kunststof.

De blokfluit van hout

Een houten blokfluit kan van verschillende soorten hout gemaakt zijn. Hier kan zowel hardhout als zachthout voor gebruikt zijn. Denk bijvoorbeeld aan hardhout als buxus, ebbenhout of palissander en zachthout ahorn, olijfhout, perenhout, kersenhout of notenhout.

Hout en “klankkleur”

Houtsoorten verschillen onderling net iets van elkaar en dat heeft weer gevolgen voor de klank. Als beginner zul je het verschil tussen een blokfluit van het ene soort hout en een blokfluit van het andere soort hout (als het model verder gelijk is) niet merken, maar een expert hoort het wel. Eén ding is zeker: over het algemeen maakt hout een vollere, mooiere klank dan kunststof. Daar staat wel tegenover dat houten blokfluiten iets moeilijker zijn te onderhouden.

Verschillende “houtklanken”

  • Castello buks (Buchsbaum) brengt een heel heldere toon voort

  • Esdoorn/ahorn en perenhout zijn wat meer pregnant

  • Grenadil en ebbenhout zijn zo helder als Castello buks, maar net wat warmer

  • Palissander heeft een rijke boventoon

  • Olijfhout heeft de helderste klank van alle houtsoorten.

Onderhoud van (onder)hout

Hout en vocht is niet altijd een geweldige combinatie. De lucht die je in de blokfluit blaast, is niet helemaal droog – er zal altijd vocht meekomen met de lucht. Dit vocht gaat zich na verloop van tijd ophopen en kan het hout beschadigen. Vandaar dat je een houten blokfluit goed in de olie moet zetten en iedere keer na gebruik moet drogen. Verder moet het hout ‘wennen’ aan vocht: je zult de houten blokfluit eerst wat moeten inspelen voor het geluid optimaal is.

Combinatie hout en kunststof

Het komt ook weleens voor dat je een blokfluit van hout tegenkomt die een kunststof kop heeft. Volgens sommigen is dit een ideale combinatie voor beginners en biedt het beste van twee materialen.

Verschillende boringen

Blokfluiten verschillen van elkaar in maat (toonhoogte), materiaal, maar ook in de manier waarop de gaten in de fluit zijn geboord. Waar de gaatjes zitten en hoe die eruitzien, heeft ook weer gevolgen voor het geluid dat je met je blokfluit kunt produceren. Hoe groot zijn de gaatjes?

Duitse boring bij Blokfluiten

Er zijn twee soorten boringen (Duits en Barok). Duits komt het meeste voor. Je herkent de Duitse boring aan het feit dat het vijfde gaatje van boven in diameter net wat kleiner is dan het vierde.

En de Barok boring?

De Barok boring verschilt weinig van de Duitse boring. Het belangrijkste verschil is dat het kleinere gaatje niet het vijfde gat van boven, maar het vierde gaat van boven is. Ook bij de Barok boring is er dus maar één gat dat in diameter kleiner is dan de andere gaatjes in de fluit.

Waaraan merk je het verschil?

Het verschil zit hem in hoe bepaalde tonen worden gespeeld. Vergelijk je twee sopraan blokfluiten – de één met Duitse boring en de ander met Barok boring, – dan moet je voor een F bij de fluit met Duitse boring de bovenste vier plus het duimgat afdichten. Op de fluit met Barokboring moet je het vijfde gat ook openlaten, maar moet je weer wel gat zes en zeven afdichten. Wat blijkt? De Barok boring is wat lastiger en voor beginners dus minder geschikt.

Enkel of dubbel geboord

Een enkel of dubbel geboorde blokfluit verschilt in de onderste gaatjes. Bij de ene kom je, zoals de naam al doet vermoeden, dubbele gaten tegen en bij de andere juist weer enkele gaten. Als je twee gaatjes ziet, dan zijn deze beiden wat kleiner dan de overige gaten. Als er slechts één gat zit, dan is deze meestal wat groter. Bij sommige klankgrepen is het nodig dat je het enkele gaatje maar half dicht houdt om een optimaal geluid voort te kunnen brengen.

Wat is nu makkelijker?

Bij de enkele boring is het soms nodig het gat maar half dicht te drukken. Dat is voor een beginner natuurlijk wat lastiger dan slechts één van twee kleine gaatjes dicht hoeven drukken. Vandaar dat voor de beginner wordt aangeraden te kiezen voor een blokfluit met dubbele boring.

Vasthouden van een blokfluit

De sopraanblokfluit wordt aangeraden voor beginnende kinderen, omdat deze ideaal is voor kleine handen. Een tenorblokfluit is ook een goede beginnerskeuze voor volwassenen, die wat grotere handen hebben en gaatjes kunnen vinden die wat verder uit elkaar liggen. Een blokfluit moet je relatief los vasthouden. Daarmee geef je het instrument de kans goed te vibreren, zodat er een zo zuiver mogelijk geluid wordt voorgebracht. Geef ook je vingers vrijheid.

Waar ligt het gewicht?

Het gewicht van de blokfluit ligt niet op de vingers waarmee je de gaten al dan niet dicht drukt, maar juist op je onderlip en je rechterduim die zich bij het onderste gat bevindt.

Kosten van een blokfluit

Zoals gezegd, zijn blokfluiten prima beginnersinstrumenten, omdat ze niet zo duur zijn. De prijzen kunnen alsnog sterk uiteenlopen. Ga je echt voor een goedkoop en kwalitatief niet zo heel goed model, dan kun je voor een euro of 10 al klaar zijn. De beste modellen zijn ruim 100-150 euro.

Lees ook onze tips over deze aanverwante onderwerpen:

Tips over de te kopen blokfluit: YouTube biedt uitkomst

Betrouwbaar advies voor het vinden van de beste blokfluit? Sarah Jeffery van Team Recorder geeft je uitgebreid uitleg. Hoewel de video in het Engels is, is hij in Utrecht opgenomen:

Op jouw succes!